„Chłopiec w pasiastej piżamie“ John Boyne

Autor: John Boyne
tłumaczenie: Paweł Łopatka
tytuł oryginału: The boy in the striped pyjamas
wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
data wydania: 2007
ISBN: 978-83-08-03980-9
liczba stron: 192

Napisanie recenzji do książki „Chłopiec w pasiastej piżamie“ to nie lada wyzwanie. Co prawda w głowie mam całą masę myśli i wrażeń, jakimi chciałabym się podzielić, jednak podświadomie czuję, że tym razem powinnam się powstrzymać. Książka robi bowiem najbardziej piorunujące wrażenie, gdy czytelnik w ogóle nie wie, czego powinien się spodziewać. Z premedytacją umieszczam tu również starszą okładkę książki i zachęcam, by trzymać się z daleka od najnowszej, filmowej, która zdradza zdecydowanie zbyt wiele. Książka jest naprawdę niepozorna i bez większego trudu zdołacie przeczytać ją w jeden dzień. Pozwólcie sobie więc na luksus niewiedzy i wczujcie się w rolę małego bohatera książki, równie nieprzygotowanego do tej przygody jak Wy... 

Bruno ma zaledwie dziewięć lat i bardzo niewielkie pojęcie o otaczającym go świecie. W gruncie rzeczy prawie niczym nie różni się od innych chłopców w podobnym wieku. No, może tylko nie jest tak duży jak oni, co chętnie wytykają mu złośliwe przyjaciółki jego starszej siostry. Bruno mieszka w dużym, pięknym domu, na który ciężko pracuje jego ojciec. Co prawda chłopiec dokładnie nie wie, czym tata się zajmuje, jego matka zawsze jednak podkreśla, że to wyjątkowo odpowiedzialne zajęcie. Życie chłopca wywraca się do góry nogami w chwili, gdy jego ojciec dostaje bardzo ważny awans. Z awansem wiąże się przeprowadzka w nieznane, z dala od najlepszych kolegów, znanych uliczek i sklepików. Jego nowy dom w niczym nie przypomina okazałej posiadłości w Berlinie. W okolicy nie ma choćby jednego straganu, brak też radosnych dzieci, z którymi można by się zaprzyjaźnić. Sytuacja wydaje się być niemal beznadziejna choć... widok z pokoju chłopca napawa go pewną nadzieją. Gdzieś w oddali zdają się majaczyć sylwetki innych ludzi, choć jego ojciec uparcie utrzymuje, że żadnych ludzi tam nie ma. Bruno postanawia zabawić się w odkrywcę i sprawdzić, co tak naprawdę kryje się za horyzontem. Rozpoczyna się historia jego życia... 

Losy dziewięciolatka urzekają od pierwszych stron książki. Jego świat nadal składa się z bardzo prostych elementów, istnieje wyraźna granica pomiędzy tym, co postrzega za dobre a co złe. Pewnie dlatego tak trudno pojąć mu sytuację, w której się znalazł. Każdą informację próbuje przyrównać do tego co dobrze zna i co jest mu bliskie. Czytelnik zdecydowanie wcześniej pojmuje, na czym polega złożoność nowej sytuacji, a ten fakt jeszcze bardziej potęguje nasze wrażenia. Trudno pogodzić się z naiwnością chłopca, tak bardzo chciałoby się mu pomóc. Niestety musimy pogodzić się z pozycją biernych obserwatorów... 

„Chłopiec w pasiastej piżamie“ to książka rozgrywająca się w ważnym okresie historycznym, choć niektórzy są zdania, że opisuje go w sposób bardzo powierzchowny. Osobiście uważam, że raczej nie powinno się jej przyrównywać do innych książek, rozgrywających się w podobnych okolicznościach, bo autorowi chodziło o coś zupełnie innego. Głównego przesłania należy raczej dopatrywać się między wierszami – każdy z nas ponosi odpowiedzialność za własne czyny, działając na szkodę drugiego człowieka, musimy liczyć się z tym, że któregoś dnia przyjdzie nam za to zapłacić naprawdę wysoką cenę. Niby oczywiste, jednak czytając gazety, czy też oglądając wiadomości w telewizji, szybko uświadomimy sobie, jak bardzo aktualne. „Chłopiec w pasiastej piżamie“ to w gruncie rzeczy bardzo prosta, choć niezwykle przejmująca historia. Gorąco zachęcam do jej lektury.